ASSOCIATION OF RIZOKARPASSO IN BRITAIN DINNER & DANCE

On Saint Andrew’s Day 30th November,the Association of Rizokarpasso in Britain held its annual Charity Dinner and Dance at the Greek Cypriot Brotherhood. All age groups were represented, ranging from 2 to 97 years of age, proud of their roots and not prepared to forget that Rizokarpasso belongs to them.  Present amongst the guests were the Consul General of the Republic of Cyprus in the UK, Theodoros Gotsis, The Rt. Revd. Bishop Athanasios of Tropaeou, the Parliamentary Candidate for Finchley & Golders Green, Mike Freer, and the President of the National Federation of Cypriots in the UK, Christos Karaolis. The evening began with a minute’s silence to remember, pay tribute to and show respect for our much loved and highly respected Archbishop Gregorios of Thyateira and Great Britain. 

People ate a delicious traditional souvla meal, danced and enjoyed the company of friends and relatives at the Greek Cypriot Brotherhood in what was a truly, family and friends orientated joyful community atmosphere.  The music had toddlers to pensioners on the dance floor and in fact the pensioners were the last to leave the dance floor at the end of the evening.

Maria Karaolis, the President of the Association of Rizokarpasso thanked those present at the Charity Dinner and Dance saying that they, together with the brochure advertisers and the providers of raffle prizes and donations had, once again, enabled the Association to send, via the Cyprus High Commission, a €50 Christmas present to each of the 46 schoolchildren enclaved in Rizokarpasso. She said that they were proud of the enclaved Rizokarpassides and the successes of their children but also remembered their hardship and sacrifices for 45 years since the 1974 Turkish invasion.   

Mrs Karaolis said “despite Turkey’s decision to test its new Russian made air-defence system Turkey is still considered by our Government and other Western nations to be an important NATO ally that holds the key to Western security and the control of migration.  Turkey wants to join the EU yet muzzles democracy, imprisons Government critics, closes down media outlets and imprisons its journalists, it fails to abide by Agreements, ignores the Geneva Convention, ignores UN Resolutions, mistreats its religious and ethnic minorities.  The Kurdish minority community is 25% of Turkey’s population.  In the last few months Turkey has invaded and occupied northern Syria, which was mainly inhabited by Kurds and is now engaged in demographic engineering by so called “repatriating” Arab Syrian refugees into occupied northern Syria, which has brought fierce criticism from Turkey’s international allies.  Turkey does not share our Western interests or European values of democracy, respect for human dignity and human rights, freedom, equality and the rule of law. Turkey says that it wants the negotiations on Cyprus to be successful yet engages in aggressive actions by violating the Republic of Cyprus airspace and Exclusive Economic Zone with its warships and drill ships obstructing the Republic of Cyprus right to exploit its own natural resources. Turkey insists on keeping its troops in Cyprus and keeping the anachronistic Guarantor Power for Cyprus.  The Republic of Cyprus is an independent country and a member of the UN, the EU, the Commonwealth and is a valued, stable, reliable, democratic, ally in a very volatile region; it doesn’t need Guarantors”.

She expressed the hope that talks would resume in a manner that could lead to a just, viable and lasting solution that will reunify the island, terminate Turkey’s illegal actions, which are a violation of the sovereign rights of the Republic of Cyprus and against international law, and allow all of the Cypriots to live together throughout the island in a peaceful and safe Republic of Cyprus. 

She asked people to look at the model of Apostolos Andreas Monastery, (placed in the conservatory at the Greek Cypriot Brotherhood two days before), built in 1992 with loving care, devotion and precision by the late Christakis Christodoulou, who died in London in 2010.  He was born in Rizokarpasso in 1945. The model was donated by his family via the Association of Rizokarpasso to the Greek Cypriot Brotherhood for people to admire and remember St Andrew’s Church and Monastery located on the tip of Cyprus, near Rizokarpasso, in occupied Cyprus.  A present to all to celebrate St Andrew’s Day.

She wished everyone a Happy Christmas and a New Year, 2020, full of happiness, prosperity and good health; a New Year that brings Freedom, Joy and Justice throughout Cyprus. 

history (in greek)

Ιερός Ναός Αγίου Φίλωνα

Το Ριζοκάρπασον είναι διάδοχος οικισμός  της αρχαίας   πόλης Καρπασίας, απ΄όπου προέρχεται και η ονομασία του. Η πόλη καταστράφηκε  περί τον 8ο αιώνα από τις αραβικές επιδρομές και η  βασιλική του Αγίου Φίλωνος αποτελεί κατάλοιπο από την αρχαία πόλη. Μετά την καταστροφή της πόλης όσοι επέζησαν δημιούργησαν, για ευνόητους λόγους,  στην ενδοχώρα την κωμόπολη Ριζοκαρπάσου.

Έως τα μέσα του 16ου αιώνα ο οικισμός απαντά στις πηγές ως Καρπάσι ή Carpasse ή Carpasso στις φραγκικές και βενετικές πηγές ενώ προς τα τέλη της βενετικής κυριαρχίας για πρώτη φορά απαντά ως Ριζοκάρπασον. Κατά τη Λατινοκρατία η βυζαντινή ονομασία της χερσονήσου από Ακρωτίκη μετονομάστηκε σε  Καρπασία(Carpasse) από την αρχαία πόλη και από τον οικισμό Καρπάσι/ Ριζοκάρπασον. Επί βασιλείας Ιακώβου Β´ Lusignan  το Ριζοκάρπασον μαζί με δύο άλλους γειτονικούς  οικισμούς που εξέλιπαν έγινε κομητεία. Επίσης κατά τη διάρκεια της Λατινοκρατίας λόγω της κατάργησης του Αυτοκεφάλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας από τους Λατίνους, ο  ορθόδοξος επίσκοπος Αμμοχώστου είχε ως επισκοπική έδρα το Ριζοκάρπασον, με επισκοπικό ναό τον Άγιο Συνέσιο Ριζοκαρπάσου. Υπήρξε σημαντικό φέουδο κατά τη Λατινοκρατία για τις εύφορες πεδιάδες του και τα πλούσια νερά της Ποταμιάς, όπου εκεί ήδη από τον 16ο αιώνα Βενετοί φεουδάρχες οικοδόμησαν τρεις υδρόμυλους. Υπήρξε πολυπληθής οικισμός από τον 16ο αιώνα και στην απογραφή του 1565 είχε τον μεγαλύτερο πληθυσμό από όλους τους οικισμούς της Κύπρου, αφού μόνο οι αρσενικού γένους ελεύθεροι καλλιεργητές κάτοικοί του ανέρχονταν στους επτακόσιους εβδομήντα έξι. Ο πληθυσμός του Ριζοκαρπάσου το 1960 ανερχόταν στους 3,154 κατοίκους ενώ το 1974 στους 2, 279. Σήμερα ζουν στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασον 246 εγκλωβισμένοι και με την επανεγκατάσταση μερικών Ριζοκαρπασιτών ανέρχονται στους 270. Τέλος η έκταση του Ριζοκαρπάσου καλύπτει 153, 834 km.

Ιερός Ναός Αγίας Μαύρης

Η κωμόπολη Ριζοκαρπάσου αποτελείται από τρεις ενορίες. Πρόκειται για την Αγία Τριάδα, για το Λεκό και την Ανάβρυση. Φαίνεται ότι η παλαιότερη ενορία είναι αυτή της Αγίας Τριάδας όπου σώζονται βυζαντινές εκκλησίες όπως αυτή της Αγίας Μαύρης, της Αγίας Μαρίνας κ.ά. Έως το 1974 λειτουργούσαν οι δύο μεγάλοι ναοί  για εκκλησίασμα του  κοινού, ο Άγιος Συνέσιος για τις ενορίες Λεκού και Ανάβρυσης και ο ναός της Αγίας Τριάδος για την ομώνυμη ενορία.

Το Ριζοκαρπάσον  φημίζεται για τον λαϊκό πολιτισμό του και πρωτίστως για τη λαϊκή ενδυμασία του, τη ριζοκαρπασίτικη σαγιά, το δουμπλέττι (επενδύτης) και  τα υφαντά σεντόνια με χάντρες. Ιδιαίτερος και πλούσιος είναι επίσης ο γαστρονομικός πολιτισμός του Ριζοκαρπάσου. Αναφέρουμε ενδεικτικά  το «οφτόν της τερατσιάς», τη «ριζοκαρπασίτικη σκορδαλιά», τις ιδιαίτερες συνταγές για σαλιγκάρια και άλλα. Από τον πλούσιο κατάλογο των αρτοσκευασμάτων  της κωμόπολης σημειώνουμε τα μιλλωμένα κουλούρια (μυζηθροκούλουρα), τις ριζοκαρπασίτικες μιλλόπιττες, τις λαγκόπιττες, τις αφράντρες(πρόσφορα) και τα σιλίχνια που αναφέρονται από τα βυζαντινά χρόνια.

Δημοτικό Σχολείο Ριζοκαρπάσου

Όσον αφορά στην εκπαίδευση της κωμόπολης Ριζοκαρπάσου  ήδη από το έτος 1840 γίνεται μνεία για ύπαρξη Δημοτικού Σχολείου ενώ σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης στην Κοινότητα ιδρύεται το 1917. Το όνομα της Σχολής στα 102 χρόνια λειτουργίας της απαντάται με διάφορες ονομασίες  και συγκεκριμένα  κατά τη χρονική περίοδο 1965 έως την τουρκική εισβολή το 1974 με την ονομασία Γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου. Με την κατάληψη του Ριζοκαρπάσου στις 26 Αυγούστου 1974 μεγάλο μέρος των κατοίκων επέλεξαν να παραμείνουν στον γενέθλιο τόπο τους. Τα παιδιά τους αρχικά φοιτούσαν με αρκετές δυσκολίες στα εκπαιδευτήρια της Κοινότητας κατά την περίοδο 1974-1975. Στη συνέχεια με το κλείσιμο του Γυμνασίου πολλοί εγκλωβισμένοι αναγκάστηκαν να εκτοπιστούν για να φοιτήσουν  τα παιδιά τους στις ελεύθερες περιοχές στις βαθμίδες της Μέσης Εκπαίδευσης. Αποτελεί σημαντικό γεγονός ότι η παραμονή των Ριζοκαρπασιτών στην κωμόπολή τους βοήθησε στην επαναλειτουργία από το 2004 έως σήμερα των Εκπαιδευτηρίων (Νηπιαγωγείο-Δημοτικό-Εξατάξιο Γυμνάσιο) στον γενέθλιο τόπο τους, ώστε να παρέχεται εκπαίδευση στους εγκλωβισμένους  μαθητές. Επιπρόσθετα είναι αξιοσημείωτο ότι στην κατεχόμενη Κύπρο με τα Εκπαιδευτήρια  Ριζοκαρπάσου διδάσκεται η Ελληνική Γλώσσα. Σήμερα φοιτούν στο Νηπιαγωγείο δεκαέξι  παιδιά με δύο Νηπιαγωγούς και μία Σχολική Βοηθό. Στο Δημοτικό φοιτούν δεκατέσσερις μαθητές με τέσσερις δασκάλες και δύο δασκάλες στο ολοήμερο. Επίσης  στο Εξατάξιο Γυμνάσιο/ Λύκειο φοιτούν δεκαέξι μαθητές με είκοσι τέσσερις  εκπαιδευτικούς.

Το Ριζοκάρπασον προσέφερε και συνέβαλε στους εθνικούς Αγώνες. Αναφέρουμε ενδεικτικά ότι στο ηρωικό έπος 1955-1959 δύο νέα παιδιά Ριζοκαρπασίτες οι Πετράκης Γιάλλουρος και Παναγιώτης Κάσπης θυσιάστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας.

Κατά την τουρκική εισβολή Ριζοκαρπασίτες οπλίτες της Εθνικής Φρουράς υπερασπιζόμενοι την πατρίδα έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι. Πρόκειται για τους Ανδρέα Καλογήρου του Αντώνη,  στρατιώτη του Πυροβολικού, που έπεσε στο αεροδρόμιο Λευκωσίας στις 23 Ιουλίου 1974, για τον Ιωάννη Γιαννίκου του Μιχαήλ, στρατιώτη του Πεζικού, που έπεσε στην περιοχή Παλαικύθρου, στις 14 Αυγούστου 1974 και για τον Συνέση Τσούνταρου του Δημητρίου, λοχία του Τάγματος  Πεζικού που έπεσε στην Κερύνεια το Καλοκαίρι του 1974.

Επίσης τρεις Ριζοκαρπασίτες βρίσκονται στον κατάλογο Αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής του 1974 και των οποίων η τύχη δεν έχει ακόμη διακριβωθεί. Πρόκειται για τους:  Νίκο Κορκού του Ιωάννη, στρατιώτη, που χάθηκε στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Κερύνειας, στις 22 Ιουλίου 1974, Λεοντή Σαρμά του Δημητρίου, στρατιώτη, που χάθηκε στην περιοχή Μιας Μηλιάς, στις 18 Αυγούστου 1974 και Πολυκράτη Κωμιάτη του Γεωργίου, πολίτη, που χάθηκε στον Άγιο Μέμνωνα Αμμοχώστου, στις 18 Αυγούστου 1974.


Ιερός Ναός Αγίου Συνεσίου

           Κοινοτικά Συμβούλια  Ενοριών  Αγίας Τριάδας, Ανάβρυσης ,Λεκού Ριζοκαρπάσου