Once again the Association of Rizokarpasso in Britain sent a Christmas card and Euros as a present to each of the, now 45, enclaved schoolchildren in Rizokarpasso. This year each student will receive €100 with their Christmas Card. €50 from the Association of Rizokarpasso and €50 as a very generous gift from Mrs Anna Kleanthous, who was born in Rizokarpasso, to whom we are thankful. We are grateful to the Cyprus High Commission in the UK for arranging the transportation of the Christmas cards and Euros to the enclaved schoolchildren in Rizokarpasso. We are certain the schoolchildren will like their religious Christmas card and enjoy buying a gift of their own choice with their €100.
Rizokarpasso was the biggest town on the peninsula and is located halfway between the small town of Yialousa and Apostolos Andreas Monastery. Prior to the 1974 Turkish invasion Rizokarpasso had approximately 3,500 Greek Cypriots, there are now 248 enclaved Greek Cypriots, a further 53 Greek Cypriots have returned to their homes in Rizokarpasso. The small number of enclaved Greek Cypriots have remained continuously in their homes since 1974 denied basic human rights and freedoms, a very difficult existence, especially during the early years following the Turkish invasion.
In 1974 there were 277 students in the Dimotiko School, 235 students in the Gymnasio, a total of 512 students. A nursery school was opened in 2004 and the Gymnasio was also allowed to reopen. There are now 12 schoolchildren in the Nursery, 18 in the Dimotiko and 15 in the Gymnasio, a total of 45 students. Since the invasion thousands of illegal Turkish settlers have been transported to Rizokarpasso taking over the homes and properties of the Rizokarpasso owners who were killed or became refugees.
Σε εκδήλωση που έγινε χθες βράδυ 29.6.2023 στο Προεδρικό Μέγαρο παρουσία του Υφυπουργού Πολιτισμού κ. Μιχάλη Χατζηγιάννη η ειδική Επιτροπή Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς απένειμε σε Δήμους, Κοινότητες και άλλους Φορείς που έχουν πετύχει την έγγραφη στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO τα Πιστοποιητικά Εγγραφής τους.
Η Κωμόπολη μας Ριζοκάρπασον έχει εξασφαλίσει τα πιο κάτω Πιστοποιητικά:
1.Παραδοσιακά Αρτοσκευάσματα και Ζυμωτά Ριζοκαρπάσου
2.Παραδοσιακή Διατροφή και Εθιμικές Πρακτικές στην Κοινότητα Ριζοκαρπάσου
και
3.Γαλακτοκομικός Πολιτισμός της Κύπρου Παραδοσιακές Πρακτικές, Τεχνικές Παρασκευής και Εθιμική Ζωή.
Αιτητές τα Κοινοτικά Συμβούλια Ριζοκαρπάσου ο Λαογραφικός Όμιλος Ριζοκαρπάσου και το Σωματείο «Το Ριζοκάρπασον»
Η όλη επιτυχία για την εγγραφή των πιο πάνω ήταν μετά από σκληρή δουλειά έρευνα και προσωπικό κόστος της αγαπητή μας συγχωριανή Δρ Νάσας Παταπίου, Ιστορικός – Ερευνήτρια και με την πολύτιμη συνδρομή της κ Αίγλης Αθανασιάδη καθηγήτριας οικοκυρικών.
Όλα τα οργανωμένα σύνολα Ριζοκαρπάσου εκφράζουμε τις εγκάρδιες ευχαριστίες μας στη Δρ Νάσα Παταπίου και κ. Αίγλη Αθανασιάδη για την σκληρή δουλειά που έκαναν για να επιτύχουμε την εγγραφή μας στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
The Association of Rizokarpasso in Britain was established in 1975 following the Turkish invasion and continued occupation of the northern part of the Republic of Cyprus. The population of over 3,000 in Rizokarpasso has now fallen to under 300 who are still enclaved in Rizokarpasso whilst the homes and properties of those who have died or left are occupied by illegal settlers from Turkey.
Over 50 members attended the 46th Annual General Meeting of the Association of Rizokarpasso held at the Greek Cypriot Brotherhood, North Finchley. They discussed the challenges faced by Cyprus and the specific issues regarding Rizokarpasso, especially in relation to the plight of compatriots who have been enclaved for over 48 years. It was also an opportunity for members to discuss the activities of the Association and priorities for the upcoming year.
The President of the Association, Maria Karaolis, presented the Association’s activities since the last AGM showing that the Association and its members continue to engage in political and philanthropic activities for Cyprus. The Association has actively participated in the National Federation of Cypriots in UK “Hands of Cyprus” campaign; attended the NFC meetings in Parliament; regularly sent letters to Members of Parliament and the media who had tried to promote illegally occupied north Cyprus; participated in Demonstrations outside the Turkish Embassy. In 2022 the Association once again sent each of the 42 enclaved school children a Christmas card and a €50 present. In 2023 the enclaved school children will receive a €100 Christmas present, half of the amount being funded by a donation from Tony Kleanthous Hive Foundation. Donations to charities have been made in memory of members to Cancer Research UK and the Royal Brompton Hospital. The Association has been represented at numerous community and philanthropic events in the UK and also at the World Conference for Overseas Cypriots.
At the AGM Councillor Tony Vouros presented the Auditors Reports for the Association of Rizokarpasso and the Help Rizokarpasso Charity. The members passed a Resolution to invest half the funds of the Help Rizokarpasso Charity, via a Financial Adviser, they felt this was a priority since the value of the Charity Funds was being eroded due to high inflation. The members passed a Resolution to be sent to the UK Prime Minister, President of the USA, President of the European Commission, President of the European Council, President of the European Parliament, UN Secretary General, NATO Secretary General, Secretary General of the Commonwealth of Nations.
The meeting finished with all the members enjoying souvlakia and catching up with friends; it was an enjoyable opportunity to socialise in good company and remember Rizokarpasso.
Σε μια σεμνή τιμητική εκδήλωση γεμάτη συγκίνηση και σε μια κατάμεστη αίθουσα τιμήσαμε χθες 28.12.2022 στο Πολιτιστικό Εργαστήρι των Αγίων Ομολογητών την κυρία Βούλη Παπαδοπούλου κοινωνική λειτουργό για την μεγάλη της προσφορά στους εγκλωβισμένους την περίοδο 1979 – 1993.
Θερμές ευχαριστίες στη Nicki Chronia για την ολη οργάνωση της εκδήλωσης τον Αρχιμανδρίτη Γεώργιο Χριστοδούλου τους Βουλευτές Αμμοχωστου και όσους μας τίμησαν με την παρουσια τους.
Ευχαριστούμε επίσης τα παιδια της και τα εγγόνια της που ταξίδεψαν απο Ελλάδα και για το ωραίο καλλιτεχνικό προγραμμα που μας παρουσίασαν.
Για την προσφορά της κυριας Βούλης μίλησε η Νίκη Χρονία.
Σεβασμιότατοι, κυρία εκπρόσωπε Επιτρόπου Ανθρωπιστιστικων Θεμάτων και Αποδήμων,κύριοι Βουλευτές Αμμοχώστου, αγαπητοί Πρόεδροι των Κοινοτικών Συμβουλίων Αγίας Τριάδας, Ανάβρυσης και Λεκού – Ριζοκαρπάσου, αγαπητή Πρόεδρε του Πολιτιστικού Ομίλου Ριζοκαρπάσου, αγαπητέ Πρόεδρε του Σωματείου «Το Ριζοκάρπασον», αγαπητοί κύριοι Αλέκο Κουράτο και Ανδρέα Ματσικάρη, αγαπητά μέλη των οργανωμένων συνόλων Ριζοκαρπάσου, Ριζοκαρπασίτισσες και Ριζοκαρπασίτες, φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας!
Η αποψινή εκδήλωση είναι αφιερωμένη σε έναν σημαντικό άνθρωπο για τους Ριζοκαρπασίτες, έναν άνθρωπο που, αν και δεν έχει ρίζες από το Ριζοκάρπασο, αγάπησε βαθιά τους ανθρώπους του και έγινε ένα με αυτούς: την κυρία Βούλη Παπαδοπούλου. Η Καλαματιανή κυρία Βούλη εργάστηκε για δεκαπέντε χρόνια ως Κοινωνική Λειτουργός, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους εγκλωβισμένους της Καρπασίας και στα παιδιά τους, που στα έντεκα-δώδεκα χρόνια τους βρέθηκαν αναγκασμένα να εγκαταλείψουν τις οικογένειές τους για να μη στερηθούν τη μόρφωσή τους.
Κυρία Βούλη,
η Κωμόπολη Ριζοκαρπάσου αισθάνεται χρέος της να σας πει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» τόσο εκ μέρους των γονέων μας που έφυγαν για την αιωνιότητα όσο και εκείνων που συνεχίζουν να ζουν και να αγωνίζονται με τον τρόπο τους για να κρατηθούν στη γη που τους γέννησε. Πάνω απ’ όλους όμως, εμείς, τα κορίτσια του Μαθητικού Οικοτροφείου και τα αγόρια του Εφηβικού Ξενώνα, νιώθουμε την ανάγκη να εκφράσουμε την αγάπη μας στο πρόσωπό σας. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω, στο πλαίσιο μιας σύντομης ομιλίας, να αποδώσω το μέγεθος της προσφοράς και της αγάπης σας προς τους εγκλωβισμένους του Ριζοκαρπάσου.
Η προσφορά της κυρίας Βούλης σε όλους εμάς αρχίζει τον Γενάρη του 1979, όταν πρωτοστατεί στη δημιουργία του Μαθητικού Οικοτροφείου για κορίτσια 12-18 χρόνων, που οι γονείς τους ήταν εγκλωβισμένοι στην κατεχόμενη Καρπασία. Το Οικοτροφείο, που στέγασε κορίτσια του Ριζοκαρπάσου και της Αγίας Τριάδας, έγινε το σπίτι μας, η οικογένειά μας! Μέχρι τότε τα παιδιά των εγκλωβισμένων έμεναν σε ανάδοχες οικογένειες, υπό την επίβλεψη του Γραφείου Κοινωνικής Ευημερίας. Το 1983, μετά την αφυπηρέτηση της Άννας Νικολάου, η Βούλη Παπαδοπούλου, τότε Λειτουργός Α΄, δηλώνει στον Επαρχιακό Λειτουργό Κοινωνικής Ευημερίας ότι ενδιαφέρεται να αναλάβει τη θέση της. Εκείνος προσπαθεί να την αποτρέψει, λέγοντάς της ότι, αν το κάνει αυτό, θα εκτελεί καθήκοντα Λειτουργού Γ΄. Η απάντηση της κυρίας Βούλης τον αιφνιδιάζει: «Δεν με ενδιαφέρουν τα τυπικά. Αγαπώ τους συνανθρώπους μου και θέλω να μη λείψει τίποτε από αυτά τα παιδιά του πολέμου!» Έτσι, από το 1983 μέχρι την αφυπηρέτησή της, το 1993, αναλαμβάνει Κοινωνική Λειτουργός Ανθρωπιστικών Θεμάτων.
Στο σημείο αυτό οφείλω, νομίζω, να μνημονεύσω και ευχαριστήσω, τις άλλες Λειτουργούς που στάθηκαν στο πλευρό της. Τις μακαριστές Ανδρούλα Τζιούρρου και Άντρη Ζαχαριάδου, τις κυρίες Μαρία Παναγίδου, Λίτσα Χατζηεφραίμ, Πόλα Λοϊζίδου, Ειρήνη Τομάζου, Ελένη Ττόφαλου, Αιμιλία Γερούδη, Αλεξάνδρα Μίτσιγκα και Λένια Μάρκου, όπως και το προσωπικό μερικής απασχόλησης, κυρίως φοιτήτριες της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου.
Το Μαθητικό Οικοτροφείο λειτουργούσε μόνο κατά την περίοδο που ήταν ανοικτά τα σχολεία. Όμως οι κατοχικές Αρχές, από τα Χριστούγεννα του 1979 μέχρι και τα Χριστούγεννα του 1984, δεν επέτρεπαν στα παιδιά που είχαν υπερβεί το δωδέκατο έτος της ηλικίας να επισκέπτονται τις οικογένειές τους κατά την περίοδο των διακοπών. Χρονιά χαρμολύπης! Μόνο τα μικρότερα παιδιά, κι αυτά μετά από δύσκολες και επίπονες διαδικασίες, μπορούσαν να επισκεφθούν για δεκαπέντε μέρες τους εγκλωβισμένους γονείς τους. Συγκεντρωμένοι όλοι στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλλας, περιμέναμε με αγωνία να ακουστεί το όνομά μας. Στο άκουσμα του ονόματος, η χαρά ζωγραφιζόταν στα παιδικά προσωπάκια. Οι υπόλοιποι όμως; Δάκρυα και πόνος στις παιδικές ψυχούλες! Δυστυχώς, ήμουν κι εγώ ένα από τα παιδιά που πονούσαν, καθώς ήμουν εκτός ηλικιακού ορίου…
Και εδώ έρχεται πάλι η φροντίδα της κυρίας Βούλης! Ίσως το πιο δύσκολο από τα καθήκοντα που είχε αναλάβει ήταν να βρει τις οικογένειες που θα φιλοξενούσαν τα παιδιά των εγκλωβισμένων κατά τις περιόδους των διακοπών των Χριστουγέννων και του Πάσχα, αλλά και του καλοκαιριού. Οι πιο τυχεροί από εμάς είχαν στις ελεύθερες περιοχές κάποιον συγγενή: θεία, θείο ή νονά και νονό… Η Κοινότητα Ριζοκαρπάσου έχει πολλούς απόδημους στην Αγγλία, την Αφρική και την Αυστραλία, επομένως ήταν σχεδόν αδύνατο να βρεθούν τα οικονομικά μέσα για να ταξιδέψουν τα παιδιά αεροπορικώς. Έτσι, άρχιζε ο αγώνας της κυρίας Βούλης για να βρεθούν οι κατάλληλες ανάδοχες οικογένειες για τη φιλοξενία μας…
Άνθρωπος ταπεινός, απλός και εργατικός, με αστείρευτη διάθεση για προσφορά, με ζήλο και ευσυνειδησία. Αλλά και μια δυναμική μορφή, ικανότατη και αποφασιστική. Στοργική πάντα, προσπαθούσε να μεταδώσει «στα παιδιά της» –έτσι μας ένιωθε– την αγάπη για το πολύπαθο νησί μας και την ιστορία του, για κάθε ωραίο και αληθινό, για τις αξίες και τα ιδανικά του Ελληνικού Πολιτισμού. Αλλά, πάνω απ’ όλα, με το παράδειγμά της, μας δίδασκε το σεβασμό και την αγάπη στο συνάνθρωπο. Ως πρεσβυτέρα, ήταν μαζί με τον πατέρα Λουκά οι πνευματικοί μας σύμβουλοι, που μας βοήθησαν στη διάπλαση της ψυχής και της ταυτότητάς μας. Είμαι βέβαιη ότι ο πατέρας Λουκάς μάς βλέπει από τον ουρανό. Η ψυχή του είναι πάντα ανάμεσά μας και μεσιτεύει για εμάς!
Για να ελαφρύνουμε κάπως το κλίμα, ας απαριθμήσουμε τους ρόλους που διαδραμάτισε για μας η κυρία Βούλη. Λοιπόν, ήταν Διαιτολόγος-διατροφολόγος και Υπεύθυνη προμηθειών, Σκηνοθέτης, Διευθύντρια χορωδίας, Ενδυματολόγος, Οδηγός ταξί, Επισκέπτρια Νοσοκομείων, Ξενοδόχος και Διοργανώτρια εκδρομών. Ας τα δούμε αυτά πιο αναλυτικά, μέσα από τις ανεξίτηλες αναμνήσεις μας.
• Διαιτολόγος-διατροφολόγος και Υπεύθυνη προμηθειών: Η κυρία Βούλη είχε την ευθύνη κατάρτισης του εβδομαδιαίου διατροφολογίου στο Μαθητικό Οικοτροφείο, φροντίζοντας να λαμβάνουν οι οικότροφοι ποιοτικό και υγιεινό φαγητό. Όταν η νεαρή τότε, αδιόριστη καθηγήτρια Οικιακής Οικονομίας, Μαρία Παναγίδου έβαλε όσπρια Δευτέρα και Παρασκευή, μακαρόνια με κιμά την Τετάρτη και φαγητά με βάση το κρέας την Τρίτη, την Πέμπτη και το Σαββατοκύριακο, η κυρία Βούλη προβληματίστηκε. Κάλεσε την κυρία Παναγίδου και την συμβούλεψε: «Άλλαξέ το, Μαρία μου! Καλό είναι Τετάρτη και Παρασκευή τα κορίτσια να νηστεύουν». Μέχρι σήμερα η κυρία Βούλη ανησυχεί μήπως και στενοχώρησε τότε την αγαπημένη της συνεργάτιδα. Αλλά μάλλον κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Εκείνοι που συχνά όμως δυσανασχετούσαν μαζί της, λέγοντας «Πότε θα φύγει από τη μέση η παπαδιά;», ήταν οι υπεύθυνοι των υπεραγορών, που, ύστερα από προσφορές, τροφοδοτούσαν το μαγειρείο του Μαθητικού Οικοτροφείου με κάθε είδους τρόφιμα και πρώτες ύλες για το μαγείρεμα και την καθαριότητα. Πολλές ήταν οι φορές που η κυρία Βούλη, αφού έλεγχε προσεκτικά τις προμήθειες, δεν παραλάμβανε κάτι λόγω κακής ποιότητας και το επέστρεφε. Πώς να μην γκρινιάζουν, λοιπόν;
Και περνάμε στις… καλλιτεχνικές της επιδόσεις
• Σκηνοθέτης: Πόσα και πόσα θεατρικά έργα δεν σκηνοθέτησε, με πρωταγωνίστριες τα κορίτσια του Μαθητικού Οικοτροφείου… Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα δίναμε πάντα παραστάσεις με προσκεκλημένους τον εκάστοτε Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη σύζυγό του, τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και άλλους κρατικούς αξιωματούχους.
• Διευθύντρια χορωδίας: Ναι, από την κυρία Βούλη μάθαμε τα παραδοσιακά Κάλαντα και τους ύμνους των Χριστουγέννων – Χριστός γεννάται δοξάσατε…, Η Παρθένος σήμερον… και τόσα άλλα. Αχ, κυρία Βούλη, πώς άντεξαν τα αυτιά σας με τις παραφωνίες μας!
• Επιπλέον, ήταν και η ενδυματολόγος μας, όχι όμως, μόνο για τις θεατρικές παραστάσεις. Κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα, όπως και στην αρχή της σχολικής χρονιάς, με επικεφαλής την κυρία Βούλη κάναμε ομαδική εξόρμηση σε καθορισμένα καταστήματα, για να πάρουμε ρούχα και παπούτσια της επιλογής μας. Καινούρια ρούχα και παπούτσια!
• Σε ρόλο οδηγού ταξί την θυμούνται καλύτερα πέντε έφηβοι τότε: ο Ανδρέας Χρονίας, ο Κυριάκος Γιωργαλλής, ο Νίκος Ξυνιάτου, ο Πέτρος και ο Μιχάλης Χατζηφιλίππου. Η παρέα, με οδηγό την κυρία Βούλη, έπρεπε να μεταφερθεί στα Γραφεία του Ερυθρού Σταυρού. Μα έλα που κάποια στιγμή το παραφορτωμένο ΦΙΑΤάκι άρχισε να αγκομαχάει, ανήμπορο να βγάλει την ανηφόρα. Τα αγόρια τότε κατέβηκαν και το έσπρωξαν, κι έτσι έφτασαν στον προορισμό τους!
• Επισκέπτρια σε Νοσοκομείο: Εκείνα τα δύσκολα χρόνια, πολλοί εγκλωβισμένοι έρχονταν ολομόναχοι για νοσηλεία στο Γενικό Νοσοκομείο. Η κυρία Βούλη τους επισκεπτόταν για να τους πει έναν λόγο παρηγοριάς και να ρωτήσει τους θεράποντες ιατρούς για την πορεία της υγείας τους. Κι αυτό, βέβαια, τα απογεύματα, εκτός ωρών εργασίας. Αλλά και πολλά χρόνια αφότου αφυπηρέτησε δεν έπαψε να ενδιαφέρεται. Χαρακτηριστική είναι η επίσκεψή της, στις 8 Αυγούστου του 2016, στη μακαριστή Μαρία Μηνά, που νοσηλευόταν στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας με σοβαρά προβλήματα υγείας. Η κυρία Βούλη, που τυχαία το είχε μάθει, ανέβηκε στο δωμάτιό της, να την δει και να της κάνει συντροφιά. Μα τότε η άρρωστη, με τρεμάμενη φωνή, κράτησε το χέρι της μέσα στο δικό της, το φίλησε και της είπε: «Σε ευχαριστώ για ό,τι έκανες για τα παιδιά μου και τα παιδιά του κόσμου! Ο Θεός σε έστειλε στον δρόμο τους».
• Για πολλά χρόνια, η κυρία Βούλη ήταν η ξενοδόχος των Ριζοκαρπασιτών. Το σπίτι της ήταν πάντα ανοικτό για να φιλοξενήσει τους γονείς μας, καθώς οι περισσότεροι δεν είχαν πού να μείνουν στις ελεύθερες περιοχές. Η διακίνηση των εγκλωβισμένων γινόταν κάθε Παρασκευή, αφού υπέβαλλαν αίτηση στις Αρχές του Ψευδοκράτους, δηλώνοντας ότι επιθυμούσαν να επισκεφθούν τα παιδιά τους για οκτώ μέρες. Όταν, μετά από αναμονή ενός μηνός, έπαιρναν την πολυπόθητη έγκριση, έρχονταν με λεωφορείο, φορτωμένοι με όλα τα παραδοσιακά εδέσματα του χωριού μας: ψωμιά πίτες, γεννόπιτες, φλαούνες, αυγοτές, φρούτα, χόρτα και πολλά άλλα! Όμως, όσοι είχαν συγγενείς στην Πάφο ή τη Λεμεσό, ήταν αδύνατο να προλάβουν να βρεθούν στα Γραφεία του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού νωρίς το πρωί της ερχόμενης Παρασκευής, για να μπουν στο λεωφορείο και να επιστρέψουν στο Ριζοκάρπασο. Έπρεπε και γι’ αυτούς να βρεθεί μια λύση. Στο σπίτι της πολυμελούς οικογένειας της κυρίας Βούλης, μπορεί να μην περίσσευαν τα δωμάτια ούτε οι ανέσεις, περίσσευε όμως η αγάπη. Κι έτσι εκεί, για χρόνια, φιλοξενήθηκαν πολλοί εγκλωβισμένοι. Μου διηγήθηκε η κυρία Σοφία Ξυνιάτου: «Αχ, η Βούλη μας… Παραπάνω από αδερφή έχω την. Μαγειρεύαμε μαζί για όλη την οικογένεια και ποτέ δεν ένιωσα ξένη στο σπίτι της. Είχα κοντά μου και τον Τάσο μου, μικρό τότε και ζωηρό, που ήθελε μουσική για να κοιμηθεί! Γι’ αυτό τον φωνάζαμε Λαλαλά! Του έβαζε η Βούλη μουσική στο ραδιόφωνο κι έτσι κοιμόταν».
• Και ως διοργανώτρια εκδρομών διέπρεψε η τιμώμενη απόψε. Αξέχαστες εκδρομές, σταθμοί στη ζωή μας! Όπως εκείνη στο χιονισμένο Τρόοδος! Πρώτη φορά στη ζωή μας βλέπαμε χιόνι! Κυλιόμασταν πάνω του, παίζαμε χιονοπόλεμο, ήμασταν ξανά κανονικά, χαρούμενα παιδιά! Φρόντιζαν γι’ αυτό όλες οι αγαπημένες μας υπεύθυνες, που μας συνόδευαν με τις οικογένειές τους. Δεν έλειπαν βέβαια και οι επισκέψεις-προσκυνήματα σε μοναστήρια και εκκλησίες, σε όλες τις ελεύθερες περιοχές του νησιού.
Αλλά, πάνω απ’ όλα, η κυρία Βούλη ήταν πάντα παρούσα στις χαρές και στις λύπες μας! Βρέθηκε στους γάμους των περισσοτέρων από εμάς! Στο σημείο αυτό, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ σε ένα προσωπικό περιστατικό. Στις 12 Ιουνίου του 1992, τελειόφοιτη στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου, έγραφα τελικές εξετάσεις. Τέλειωσα την εξέταση στο μάθημα της Ψυχολογίας και κατευθύνθηκα στα Γραφεία του Ερυθρού Σταυρού, για να παραλάβω τον πατέρα μου. Τον περίμενα για τα καλέσματα του γάμου μου, που θα γινόταν σε λίγο καιρό. Αντί για εκείνον, όμως, είδα την κυρία Βούλη. Πολύ διακριτικά, με πλησίασε και με ρώτησε: «Κορίτσι μου, αρχίσατε τα καλέσματα;» «Όχι, περίμενα τον πατέρα μου. Όπως φαίνεται δεν τον ενέκριναν, άρα θα έρθει την ερχόμενη Παρασκευή», της απάντησα. Το είχα θεωρήσει πολύ φυσικό, καθώς δεν υπήρχε τρόπος να μας ειδοποιήσουν! Τότε η αγαπημένη μου κυρία Βούλη με έβαλε στην αγκαλιά της και ψιθύρισε: «Νίκη μου, μήπως είσαι έγκυος, παιδί μου;» Εγώ, αμήχανη, της απάντησα: «Να τελειώσω τις σπουδές μου, να γίνει ο γάμος και έχουμε καιρό! Είμαι μικρή ακόμα!» Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ανακούφισή της από την απάντησή μου. Χαιρέτισα και έφυγα για το διαμέρισμά μας, στα Λατσιά, όπου έμενα με τον αδερφό μου, τον Ανδρέα, που ήταν τότε στρατιώτης. Μετά από λίγο, μπήκε κατάχλομος ο αρραβωνιαστικός μου, ο Πανίκος. Ερχόταν από την κλινική, όπου είχε γεννήσει η αδερφή του. Κι έτσι, από το δικό του στόμα, έμελλε να μάθω ότι δύο μέρες νωρίτερα, στις 10 Ιουνίου, είχε φύγει από τη ζωή, σε ηλικία μόλις 52 χρόνων, ο πατέρας μας, Αναστάσης Χρονίας, ύστερα από βαρύ έμφραγμα. Τον θρήνο μου διέκοψε το χτύπημα του κουδουνιού της πόρτας! Ήταν η κυρία Βούλη, που είχε έρθει να μας συμπαρασταθεί. Μου μίλησε από καρδιάς, με απέραντη γλυκύτητα, βεβαιώνοντάς με ότι θα είναι δίπλα μας σε ό,τι χρειαστούμε. Δεν ήταν ανάγκη να μου το πει. Το ήξερα. Κι ύστερα μας συμβούλεψε να είμαστε αγαπημένοι και ενωμένοι, και να στεκόμαστε πάντα ο ένας στον άλλο. Ο γάμος μας, φυσικά, αναβλήθηκε για την επόμενη χρονιά…
Το βέβαιο είναι ότι η κυρία Βούλη, που ΔΕΝ ήταν μόνο κοινωνική λειτουργός, άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα της σε κάθε εγκλωβισμένο Ριζοκαρπασίτη και ειδικότερα στα κορίτσια του Μαθητικού Οικοτροφείου και στα αγόρια του Εφηβικού Ξενώνα!
Κυρία Βούλη,
Σας χρωστάμε ένα μεγάλο ευχαριστώ, για τη διαρκή, δυναμική, δημιουργική και ουσιαστική παρουσία σας στο πλευρό μας! Ευχαριστούμε τον Πανάγαθο Θεό που βρεθήκατε στο δρόμο μας! Όλα τα παιδιά που εσείς βοηθήσατε βρήκαν το καθένα το δικό του δρόμο. Ανάμεσά μας, δικηγόροι, εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, τεχνίτες, υπάλληλοι, επιχειρηματίες και άλλοι, μα πάνω απ’ όλα καλοί οικογενειάρχες! Εμείς σας αγαπάμε και εξακολουθούμε να σας συμβουλευόμαστε! Και είμαστε όλοι σίγουροι ότι μας έχετε κι εσείς πάντα στις προσευχές σας.
Μέσα από την καρδιά μας, σας ευχόμαστε να είστε ευτυχισμένη με την οικογένειά σας και να δείτε αυτά που ποθείτε να γίνονται πραγματικότητα. Να είστε πάντα καλά και να έχετε την ευλογία του Θεού στη ζωή σας!
Χαίρομαι που κατορθώσαμε, έστω και αργά, να σας εκφράσουμε δημόσια τις ευχαριστίες μας, παρά τις αντιδράσεις σας. Όπως είδατε, τίποτα υπερβολικό δεν λέχθηκε. Γιατί δεν χρειαζόταν. Ήταν μια σεμνή εκδήλωση, αφιερωμένη σε εσάς, τον ταπεινό άνθρωπο, που στάθηκε δίπλα μας στα δύσκολα χρόνια της ζωής μας.
Αθηνά, Κωνσταντίνε, Χριστιάνα, Μαρία, Παυλίνα, να χαίρεστε τη μαμά σας
The Acting co-chairman of the Sotos Ktoris Cultural Heritage Inter-Community Technical Committee announced the completion of the work on the MKKD.
The maintenance and restoration works of the church of Agios Synesios in Rizokarpasos have been completed. A monument of significant historical value, the eastern part of the church dates back to the 12th century AD, but also a point of reference for Rizokarpasites everywhere. The project was implemented with the financial assistance of the Church of Cyprus, while a smaller part of the cost was covered by the European Commission. The responsibility for the implementation of the project was assumed by UNDP.
The church of Agios Synesios is located in the center of Rizokarpason village. It has internal dimensions of 18.50X9 m. today. However, its current form is due to the expansion of the church to the west around the end of the 19th century, during the reign of Archbishop of Cyprus Sofroniou. Today the church of Agios Synesios consists of two consecutive inscribed cruciform churches with a dome. The original church is the eastern part and originally had dimensions of approximately 9X9 m. Both the central arch and the north arch are semi-circular both internally and externally. The southern arch was demolished at the beginning of the 20th century to build the bell tower.
The dome of the original church is cylindrical and has four windows at the four points of the horizon. It rests on the junction of the arches of the cross which are semi-cylindrical. Four strong piers support the arches and the dome in the center of the church. Both on the north and south walls of the church there are blind arches that break the monotony of the outer surfaces of the walls, as in the church of Agios Filonos on the beach of Rizokarpasos. The apses are decorated with blind arches like the apses of the church of Agios Filonos and Agios Barnabas and Hilarionos in Peristerona. The present window in the center of the arch is newer, as are the other windows in the church. The morphological elements of the church support its dating to the 12th century. When the west part of the church was added to the west in the late 19th century, the west wall of the church was demolished, the original south door closed and another opened in the south-west compartment of the original church. Then all three windows of the central arch were bricked up and the large rectangular window was opened and the original stonework was covered externally with plaster. There are no frescoes preserved in the interior.
The iconostasis and the icons of the church were built in more recent years.
